Jednak, zdaniem profesora, o tworzeniu dzieł artystycznych można mówić jedynie u homo sapiens. Jedną z różnić między człowiekiem a zwierzęciem jest bowiem to, że mózg zwierzęcia nie umie postrzegać piękna.
Vetulani przypomniał doświadczenie, które przeprowadzili w 2004 roku profesor Semir Zeki w University College w Londynie i Hideaki Kawabata z Uniwersytetu w Kagoszimie. Na początku naukowcy ci poprosili grupę osób o ułożenie obrazków w kolejności od najładniejszego do najbrzydszego. Na tej podstawie określili, co jest ładne, co brzydkie. Następnie innej grupie pokazali osiem obrazków, z których sześć było ładnych, jeden neutralney i jeden brzydki. Potem odwrócili proporcje i pokazali widzom sześć obrazków brzydkich, jeden neutralny i jeden ładny. Okazało się, że jeśli znienacka pokazuje się obrazek ładny, reagują inne części mózgu, niż gdy pokaże się obrazek brzydki. A to może oznaczać, że ludzki mózg potrafi odróżnić piękno od brzydoty.
Według neurobiologa, wśród cech, które człowiek na ogół uznaje za piękne są: symetria, cechy świadczące o możliwościach reprodukcyjnych, naturalność i proporcjonalność. Na podstawie doświadczeń ustalono, że człowiek za piękne uważa to, co jest zbudowane według starożytnej zasady złotego podziału.
W trakcie swojego wystąpienia prof. Vetulani tłumaczył również, że rozwijanie umiejętności artystycznych prowadzi do zwiększenia skuteczności uczenia się w innych dziedzinach. Powołał się przy tym na doświadczenie, w którym w amerykańskiej szkole – zajmującej niskie pozycje w rankingach szkół – wprowadzono obowiązkowe zajęcia ze sztuki. Odbywały się one codziennie i trwały godzinę. Podczas nich uczniowie dyskutowali o architekturze, mieli projektować i budować swoje własne konstrukcje oraz fotografować je. W ten sposób ćwiczyli kreatywność i rozwijali wrażliwość artystyczną. Okazało się, że w ciągu kilku lat od wprowadzenia takich zajęć, uczniowie zaczęli osiągać coraz lepsze wyniki w nauce i szkoła zdobywała coraz większe, wyższe nawet niż się po doświadczeniu spodziewano, noty w rankingach.
Jak dodał prelegent, w czasie tworzenia czy odbioru sztuki w człowieku uruchamia się uwaga – jeden z procesów poznawczych, potrzebny w procesie rozwoju umysłowego. Uczenie się sztuki zwiększa poziom motywacji i rozwija. Dlatego, zdaniem profesora, zajęcia artystyczne – rysowanie, gra na instrumentach, udział w przedstawieniach – są bardzo ważne we wczesnym dzieciństwie, bo mają wpływ na rozwój zdolności umysłowych młodych ludzi.
***
Prof. Vetulani jest laureatem licznych wyróżnień, m.in. Międzynarodowej Nagrody Anna Monica za pracę nad depresją, nagrody Prezesa Rady Ministrów za całokształt dorobku naukowego i Medalu im. Jędrzeja Śniadeckiego Polskiej Akademii Nauk.
Jego najczęściej cytowane prace dotyczą hipotezy tzw. beta-downregulacji depresji. Pracuje również nad farmakologią pamięci i uzależnień.
Festiwal “Science & Art in Europe” organizowany jest przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej we współpracy z innymi polskimi i niemieckimi organizacjami wspierającymi naukę.
Autor: Źródło: PAP – Nauka w Polsce