Pearl Jam w składzie Jeff Ament (bass), Stone Gossard (gitara), Dave Krusen (perkusja), Mike McCready (gitara) i Eddie Vedder (wokal) wydali „Ten” 27 sierpnia 1991 roku. Album dotarł do 2 miejsca amerykańskich list przebojów i sprzedał się w ponad 12 milionach egzemplarzy.
Płyta jest kamieniem milowym rocka. Po latach królowania elektroniki i muzyki dance współtworzyła nowy rozdział w muzyce gitarowej, wzmocniła nurt grunge, którą ją odrodził. Zapewniła tez muzykom, już na starcie, bardzo mocną pozycję. Silniejszą miała tylko Nirvana z Kurtem Cobainem.
Następca Morrisona
Od początku trwały dyskusje, czy Pearl Jam słusznie zalicza się do nurtu grunge. Nie grali bowiem tak niedbale brudnych, punkowych dźwięków jak Nirvana, ani tak mocno i agresywnie – niczym Soungarden. Nie tworzyli też ponurych nagrań w klimacie Alice In Chains. Uderzała klarowność aranżacji, przebojowość piosenek „Jeremy”, „Alive” czy „Even Flow”.
Bezkonkurencyjni byli gitarzyści — odnowili tradycję błyskotliwej wirtuozerii. Czysto brzmiał głos Eddiego Veddera, który śpiewał o problemach młodych ludzi. Szybko stał się guru nastolatków, a przez starszych był uważany za następcę Jimiego Morrisona. W tej roli obsadzali go podczas koncertów żyjący muzycy zespołu The Doors. Vedder pozostał jednak sobą. Lirycznym, witalnym i charyzmatycznym wokalistą, czerpiącym siłę z indiańskich korzeni. W porę też uporał się z nałogami. Grunge dawno się skończył, tymczasem Pearl Jam dalej tworzy własną, niepowtarzalna muzykę.
Bogaty wybór
Nowa wersja „Ten” dostępna jest w następujących wersjach: box (2CD + DVD + 4LP + memorabilia, 2CD + DVD, 2CD i 4LP.
Wśród dodatków znalazły się niepublikowane wcześniej DVD z nagranym w 1992 roku występem Pearl Jam w MTV Unplugged, dwie płyty winylowe z legendarnym koncertem „Drop in the Park” z 1992 roku, replika kasety demo Pearl Jam z trzema piosenkami nagranymi z Eddie Vedderem. Bonusowe utwory “Brother” “Just a Girl”, “State of Love and Trust”, “Breath and a Scream”, “2,000 Mile Blues” i ‘Evil Little Goat’, a także notesu Eddiego z prywatnymi zapiskami i rysunkami.
– Zespół był zakochany w brzmieniu albumu, ale chciał także sprawdzić, jak brzmieć będzie po rozłożeniu go na czynniki pierwsze i ponownym zmiksowaniu – mówi producent płyty Brendan O’Brien. — Na początku byłem temu przeciwny, bo oryginał pokochały przecież miliony fanów. Po latach nagabywania przez chłopaków doszedłem do wniosku, że można nieco odświeżyć nagrania i stworzyć coś na zasadzie dodatku do oryginalnego krążka.
Basista Pearl Jam Jeff Ament, który sprawował opiekę artystyczną nad debiutancką płytą, przy pracy nad reedycjami pracował z projektantem Andy Fisherem z Cameron Crowe’s Vinyl Films.
– Naszym zamysłem było pokazanie ludzi, którzy rozpoczynają swoją przygodę z muzyką, kierując się zasadzą „jeden za wszystkich, wszyscy za jednego” – opowiada Jeff Ament. – W 1991 r. brakowało czasu i nie wszystkie elementy poligrafii płyty wyszły tak, jak byśmy tego chcieli. Wznowienie nadrabia błędy przeszłości.
Archiwalna taśma
Podczas przeglądania archiwum, Ament natrafił na starą kasetę z napisem „Mamasan” – oryginalną taśmę demo z pierwszymi rejestracjami „Alive”, „Once” i „Footsteps”. Wraz z gitarzystami Stone’m Gossardem i Mike’m McCready’m nagrali instrumentalne wersje tych utworów, żeby łatwiej było im wyłonić podczas przesłuchań nowego wokalistę. Wspólny przyjaciel – wówczas perkusista Red Hot Chili Peppers, Jack Irons — zasugerował, żeby wysłali tę taśmę do Eddie’go Veddera, mało znanego wokalisty i surfera, mieszkającego w San Diego.
Zainspirowany tym, co usłyszał na taśmie, Vedder szybko dopisał teksty, dograł swój śpiew i odesłał materiał z powrotem do Seattle. Po wysłuchaniu go, Ament, Gossard i McCready natychmiast zaproponowali Eddiemu wspólną próbę. Niedługo potem powstał Pearl Jam. Replika kasety „Mamasan” dołączona jest do wydawnictwa „Ten – Collector’s Edition”.
Wznowienie debiutanckiej płyty Pearl Jam rozpoczyna reedycję wszystkich płyt grupy. Zaplanowano ją do 2011 r., gdy zespół obchodzić będzie dwudziestolecie powstania.
Rzeczpospolita
Autor: Jacek Cieślak