O tłumaczeniach zwykło się mawiać „wierne nie są piękne, a piękne nie są wierne”. Tymczasem w tekstach naukowych estetyka czy styl przekładu to tylko jeden z wielu elementów. Wskazówki, jak zbliżać się do doskonałości, podała dr Agnieszka Kałużna, anglistka z Instytutu Neofilologii UZ.
Zapewne w gronie przyszłych i obecnych studentów znajdzie się dużo osób, które marzą o karierze tłumacza – także naukowego. Dr A. Kałużna radzi, by rozpoczynali od przekładu streszczeń prac dyplomowych. Większe doświadczenie mogą dać natomiast studia ze specjalnością tłumaczeniową. Kształtowaniu profesjonalnych umiejętności służy także opanowanie terminologii określonej dyscypliny naukowej.
– Tłumaczenia dzielimy na specjalistyczne i niespecjalistyczne – zależy, czym dokładnie student chce się zająć. Jeżeli ktoś jest zainteresowany tłumaczeniami specjalistycznymi, warto by było zgłębić terminologię. Na przykład tajniki terminologii medycznej, zanim ktoś zdecyduje się próbować takich tłumaczeń. Jeśli chodzi o tłumaczenia literackie, też można spróbować. Natomiast podejście tłumacza, strategie przez niego wybierane, są inne. Warto też zwrócić na to uwagę – uważa anglistka.
Do najpopularniejszych strategii zalicza się m.in. udomowienie i egzotyzacja przekładu, czyli dopasowanie tekstu do rodzimych realiów kulturowych bądź pozostawienie go w realiach obcych. Dotyczą one jednak przekładów literatury.
Niezależnie od tego, jaki typ tłumaczenia wybierzemy, powinniśmy też dobrze posługiwać się językiem ojczystym. Zdaniem dr A. Kałużnej studenci o tym zapominają.
– W tłumaczeniu, co często jest troszkę zaniedbywane, ważne jest skupienie się nie tylko na języku źródłowym, ale i tym docelowym i odwrotnie. Studenci zajęć z translatoryki są skupieni na szlifowaniu warsztatu języka angielskiego, natomiast często zaniedbywany jest aspekt języka polskiego. Wydaje się, że my jako Polacy ten język znamy. Mogę powiedzieć z doświadczenia, że nie do końca tak to działa. Myślę, że dwa języki w tłumaczeniu są równie ważne.
Uwag dr Agnieszki Kałużnej, również w kwestii stylu tłumaczeń naukowych, możecie posłuchać w całości audycji.
Polski na tapecie – audycja z 26.05.