W Planetarium Wenus trwa 38. zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. Uczestniczy w nim ponad 170 badaczy obiektów i zjawisk związanych z różnymi dziedzinami nauki o Wszechświecie. Spotkanie to przegląd aktualnych badań polskich naukowców w krajowych i zagranicznych ośrodkach.
Instytut Astronomii im. Janusza Gila – jednostkę Uniwersytetu Zielonogórskiego – reprezentują m.in. dr Karolina Rożko, dr hab. Wojciech Lewandowski i prof. Ulrich Geppert. W zjeździe bierze również udział dyrektor instytutu, prof. Andrzej Maciejewski.
Poprzedni zjazd odbywał się w Poznaniu dwa lat temu. Polskie Towarzystwo Astronomiczne zazwyczaj proponuje różnym ośrodkom, czy nie chciałyby zorganizować następnego zjazdu. Okazja, żeby ten zjazd odbył się w Zielonej Górze akurat w tym roku, była, jako że 20 lat temu taki zjazd odbywał się w Zielonej Górze. Był on organizowany przez prof. Gila, założyciela ośrodka astronomicznego w Zielonej Górze. To jest taki powód, dla którego zgodziłem się podjąć wysiłek i pracę, by taki zjazd zorganizować u nas.<span class="su-quote-cite">prof. Andrzej Maciejewski</span>
Prof. Maciejewski dodał, że instytut ma okazję prezentować dwa sztandarowe osiągnięcia: udział w zespole badawczym, który potwierdził istnienie fal grawitacyjnych oraz uczestnictwo w projekcie radioastronomicznym LOFAR-POLFAR. Zielonogórscy astronomowie mogą również poznać nowe działania badawcze, sprzęt i zagadnienia naukowe.
Była sesja poświęcona badaniom śmieci kosmicznych i sztucznych satelitów, czyli temu, co pozostaje po misjach kosmicznych. To trzeba śledzić. Badać, co jest ważne dla obronności kraju i naszego bezpieczeństwa. Zagrożenie śmieciami kosmicznymi jest duże: wyłączenie prądu, uszkodzenie satelity nawigującego może spowodować większe spustoszenie niż tsunami.
Wczoraj na otwarciu zjazdu, wręczono Medal Bohdana Paczyńskiego. Nagroda jest przyznawana za wybitne osiągnięcia w zakresie astronomii. Otrzymał ją Aleksander Wolszczan, profesor Pennsylvania State University związany z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu. Najbardziej znanym dokonaniem badacza jest odkrycie pozasłonecznego układu planetarnego.
Jeśli chodzi o nagrodę, to oczywiście jest ona bardzo ważna i zupełnie inna niż wszystkie, które miałem przyjemność dostać. Ze względu na to, że prof. Paczyński był niesamowitym człowiekiem jako astrofizyk i człowiek jako taki. Wyobrażam sobie, że w moim wypadku stało się tak dlatego, że akurat miałem szczęście i przyjemność odkryć pierwsze planety poza układem słonecznym. Dokładnie mi nie powiedziano, za co konkretnie jest ta nagroda. Być może za to, co próbowałem zrobić przez ostatnie dwadzieścia parę lat dla astronomii w Polsce. Zaczynałem od pulsarów, później przeniosłem się do planet poza Układem Słonecznym, teraz zajmuję się kwestiami związanymi z zamieszkiwalnością planet.<span class="su-quote-cite">prof. Aleksander Wolszczan</span>
Jednym z tematów popularnonaukowych był natomiast projekt monitorowania zanieczyszczenia światłem. Przedstawił go dr Sylwester Kołomański z Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Wrocławskiego.
W naszym projekcie postanowiliśmy stworzyć dwie identyczne stacje, które wykonują zdjęcia całego nieba i mierzą jasność tego nieba. Jedna znajduje się w Górach Izerskich, gdzie niebo jest stosunkowo dość ciemne. Druga jest we Wrocławiu, gdzie niebo jest typowo miejskie. Dane są przesyłane przez internet. Aplikacja internetowa nie jest jeszcze dostępna, ale wkrótce będzie. Jednocześnie będzie można zobaczyć różnicę między jasnością nieba. Jest ona olbrzymia. W zachmurzonej nocy miejskiej można czytać książkę w parku bez latarni. Część astronomiczna badań idzie raczej w stronę kulturowo-estetyczną. Ciemne niebo towarzyszyło człowiekowi od czasów prehistorycznych. Na pewno było ważną inspiracją do zastanawiania się nad miejscem człowieka we Wszechświecie.<span class="su-quote-cite">dr Sylwester Kołomański</span>
Dr Kołomański uważa też, że te badania mogą być użyteczne dla miejskich samorządów. Mogą pomóc w ograniczeniu strat energii elektrycznej i powstawania tzw. wysp oświetleniowych.
Badacze podejmą jeszcze takie tematy, jak astronomia fal grawitacyjnych czy astrofizyka wysokich energii. Zakończą obrady 14 września.
