– Po roku 1989 nastąpiły bardzo istotne zmiany na politycznej mapie Europy, które pociągnęły za sobą również zmiany w kulturze. Nowy wymiar uzyskała na przykład dwustronna wymiana, oddziaływanie i współpraca kulturalno-artystyczna – tłumaczy dr Bogumiła Husak. Uważa, że
w przeciwieństwie do wcześniejszych blokad poznawczych, uprzedzeń, braku zrozumienia, tematów tabu, stereotypów, w ostatnich dwóch dziesięcioleciach kultura, sztuka i media zyskały rangę nośników dialogu międzykulturowego. – Istnieje więc konieczność uznania transferu kulturowego za istotny przedmiot badań i praktycznych zastosowań – mówi dr Husak.
■ Co to znaczy transferować kulturę?
Mówiąc najogólniej, transfer kultury oznacza promowanie informacji o kulturach europejskich, w tym sztuce i kulturze mniejszości narodowych i grup etnicznych. Centrum Transferu Kultury Europejskiej na UZ stawia sobie za cel również promocję regionu lubuskiego (a przede wszystkim aglomeracji zielonogórskiej) w Europie. Już przed powołaniem Centrum podejmowane były międzynarodowe działania w ramach współpracy z licznymi jednostkami za granicą. Zaczęło się od Danii.
■ Animacja, integracja, współpraca
W 2010 roku piętnastu studentów filologii germańskiej wyjechało do mniejszości niemieckiej w Danii. – Efektem tego spotkania było powstanie szesnastu prac dyplomowych na temat działań tej mniejszości prowadzących do zachowania języka, kultury, tożsamości narodowej – wspomina dr Husak, która zorganizowała zarówno ten wyjazd studyjny, jak i kolejne przedsięwzięcia w ramach współpracy UZ z duńskim Centrum Oświatowym Bildungsstätte Knivsberg – Kulturhistorisches Zentrum der deutschen Minderheit. W styczniu 2012 roku pięciu studentów UZ pojechało do Akademie Sankelmark, aby wziąć udział w konferencji na temat mniejszości niemieckiej w Danii. Nie minęły cztery miesiące, gdy sześciu naszych studentów znowu uczestniczyło w studyjnym wyjeździe: tym razem wzięli udział w zjeździe młodzieży z mniejszości niemieckiej w państwach europejskich.
– Ten ostatni projekt realizowaliśmy wspólnie z Verein deutscher Hochschueler Gruenberg, czyli ze Związkiem Niemieckich Studentów i Osób z Wyższym Wykształceniem w Zielonej Górze – zaznacza dr Bogumiła Husak. W ramach tego Stowarzyszania, działającego również przy Uniwersytecie Zielonogórskim, organizowano już liczne inicjatywy, nie tylko wyjazdy studyjne, ale także wykłady czy wystawy.
■ Humaniści z artystami
W minionym roku odbyły się dwie wystawy fotograficzne – obie współorganizowane przez dra Leszka Krutulskiego, pracownika Instytutu Sztuk Wizualnych przy Wydziale Artystycznym UZ. Obie związane z historią naszego miasta. Pierwsza, zatytułowana „Zielona Góra, jakiej już nie ma”, prezentowała zdjęcia dawnej Zielonej Góry, druga ukazywała urok Grünberga w dawnej ilustracji (wystawę wspierało Biuro Łącznikowe Wolnego Państwa Saksonia we Wrocławiu). – Chcielibyśmy współpracę z Wydziałem Artystycznym zacieśnić, aby realizować wspólnie kolejne ciekawe projekty – zapowiada dr Bogumiła Husak. Taka współpraca sprzyja promocji naszego miasta i uniwersytetu w Europie: w Danii, w Bildungsstaette Knivsberg, miała miejsce wystawa "Grünberg zu deutschen Zeiten – Zielona Góra w czasach niemieckich" – do dzisiaj można ją tam obejrzeć.
■ Tam już znają Uniwersytet Zielonogórski!
Współpraca międzywydziałowa to jeden z celów na najbliższy rok działania Centrum Transferu Kultury Europejskiej. Dr Bogumiła Husak rozpoczęła już wiele rozmów o podjęciu zinstytucjonalizowanej współpracy, m.in. z Andreasem Grapatinem (wspomniane Biuro Łącznikowe Wolnego Państwa Saksonia we Wrocławiu), z Janem Diedrichsenem (z Federacji Europejskich Mniejszości Narodowych) czy z Bolesławem Gustawem Bernaczkiem (Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Mniejszości Niemieckiej w Zielonej Górze). Zainteresowany współpracą z naszym uniwersytetem jest również Hauke Grella, dyrektor Deutsches Museum Nordschleswig w Sonderburgu.
■ Plany na przyszłość
Centrum Transferu Kultury Europejskiej na najbliższy rok już planuje szereg inicjatyw. Trzy projekty będą realizowane z Bildungsstätte Knivsberg – Kulturhistorisches Zentrum der deutschen Minderheit: wystawa rocznicowa z okazji 120-lecia powstania Knivsberg-Gesellschaft, wystawa „Półportret” oraz projekt badawczy „Dzieje pomników Wilhelma I w Zielonej Górze i Haderslev”.
Dr Bogumiła Husak zapowiada też ogromną promocję Zielonej Góry, a w szczególności historii naszego miasta i jego dokonań kulturalnych. A to jeszcze nie wszystko. – Po podpisaniu oficjalnej umowy pomiędzy Centrum Transferu Kultury Europejskiej a Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym Mniejszości Niemieckiej w Zielonej Górze planujemy już kilkanaście projektów: językowych, historycznych i kulturalnych – mówi dr Husak.
■ Dołącz się!
Jeśli znasz język niemiecki i chcesz zdobyć bezcenne doświadczenie, nawiązać międzynarodowe kontakty, brać udział w pasjonujących projektach, wyjeżdżać na zagraniczne konferencje i spotkania – skontaktuj się z Centrum Transferu Kultury Europejskiej na UZ. Jak mówił Goethe, "Was immer du tun kannst oder erträumst zu können, beginne es. Kühnheit besitzt Genie, Macht und magische Kraft. Beginne es jetzt".
Autor: Kaja Rostkowska