Jednocześnie niewielu badanych ocenia zburzenie muru berlińskiego jako nieważne: dla Niemiec – 6%, dla Europy – 5% i dla Polski – 13%.
Jeśli za moment powstania muru przyjąć rok 1961, to jedynie 8% badanych wskazuje właściwy przedział czasowy – 1956-1965. Prawidłową datę jego upadku (9 listopada 1989 r.), spośród wymienionych w pytaniu, umie wskazać tylko 27% ankietowanych.
Polacy w zdecydowanej większości uważają za symboliczne dla przemian lat 1980-1989 w Europie Środkowo-Wschodniej wydarzenia, które miały miejsce w Polsce: powstanie Solidarności (51%) oraz obrady Okrągłego Stołu i wybory 4 czerwca (29%). Zburzenie muru berlińskiego jest najczęściej wymienianym (13%) spośród wydarzeń zagranicznych.
Zdaniem przeważającej większości Polaków upadek muru berlińskiego przyczynił się do zjednoczenia Europy (79%), przyspieszył przemiany w Europie Środkowo-Wschodniej (82%) oraz oznaczał koniec zimnej wojny i podziału Europy na dwa bloki ideologiczne (69%).
Przekonanie, że upadek muru berlińskiego miał swój udział w zjednoczeniu Europy, rośnie wraz z wiekiem badanych. Pogląd ten podziela 65% 18-24-latków, 73% 25-34-latków, 82% 35-44-latków, 82% 45-54-latków, 86% 55-64-latków oraz 85% badanych w wieku 65 i więcej lat.
Im wyższe wykształcenie, tym częstsze wśród respondentów przekonanie, że upadek muru berlińskiego miał wpływ na zjednoczenie Europy. Uważa tak 67% osób z wykształceniem podstawowym, 80% z wykształceniem zasadniczym zawodowym, 79% z wykształceniem średnim i 88% z wyższym.
82% respondentów uważa, że upadek muru berlińskiego przyspieszył przemiany w Europie Środkowo-Wschodniej. Z opinią tą nie zgadza się 13% Polaków, zaś 5% nie ma na ten temat zdania.
Częściej pozytywny wpływ zburzenia muru berlińskiego na przemiany demokratyczne dostrzegają osoby z wykształceniem średnim (87%) i wyższym (88%) niż badani z wykształceniem podstawowym (67%).
Z drugiej strony według 73% badanych znaczenie zburzenia muru berlińskiego dla przemian w Europie Środkowo-Wschodniej było raczej symboliczne niż rzeczywiste, według 47% przemiany te i zjednoczenie Niemiec nastąpiłyby nawet bez upadku muru, a według 45% miało ono istotny wpływ jedynie na sytuację w Niemczech.
Polacy w większości (68%) przekonani są, że to raczej przemiany demokratyczne w Polsce miały wypływ na upadek muru berlińskiego, niż odwrotnie.
W 1989 roku upadek muru berlińskiego wzbudzał w Polakach przede wszystkim radość (27%) i nadzieję (22%). 21% badanych deklaruje, że był im obojętny.
Wśród Polaków nieznacznie przeważa (52%) opinia, że obchody 20. rocznicy obalenia muru berlińskiego powinny być świętem tylko Niemiec. Jeśli nie, to raczej całej Europy (33%) niż tylko Europy Środkowo-Wschodniej (12%).
Badanie z okazji 20-lecia upadku muru berlińskiego, zamówione przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce, zostało zrealizowane w dniach 17-18 października br. na losowej, reprezentatywnej próbie 1000 Polaków, w wieku 18 i więcej lat.
Autor: KE